Шаноўныя кіраўнікі дзяржаў і дэлегацый!

Дамы і спадары!

У гісторыі чалавечай цывілізацыі дарогі, транспартныя шляхі заўсёды адыгрывалі вялікую ролю, аказваючы ўплыў на ўсе бакі жыцця - палітыку, эканоміку, культуру. Адным з яркіх прыкладаў і сімвалаў гэтага з'яўляецца Вялікі шаўковы шлях - глабальная, унікальная з'ява, якая ўвабрала ў сябе тысячагадовую гісторыю многіх краін і народаў, старажытную культуру Кітая, вялікія геаграфічныя адкрыцці еўрапейцаў, дасягненні сярэдневяковага мусульманскага Рэнесансу і шмат іншае.

Азербайджан спрадвеку быў важным звяном Вялікага шаўковага шляху, іграючы ролю своеасаблівага моста паміж Еўропай і Азіяй. Краіны Каўказа, басейнаў Каспійскага і Чорнага мораў ўяўлялі сабой зону развітага гандлю, культурнага ўзаемаабагачэння, рэлігійнай цярпімасці, з'яўляліся адным з самабытных складнікаў Вялікага шаўковага шляху.

Як неад'емная частка чалавечай гісторыі, Вялікі шаўковы шлях перажыў перыяды ўздыму і спаду. З пачаткам эпохі войнаў, ідэалагічных і геапалітычных супрацьстаянняў, раздзяляльных ліній ён знік з нашага жыцця, ператварыўшыся ў прыгожую легенду.

Але скончылася «халодная вайна», здабылі незалежнасць народы, агульначалавечыя каштоўнасці, дэмакратычныя нормы, інтэграцыйныя працэсы сталі дамінуючымі ў сусветнай палітыцы, і ідэя Вялікага шаўковага шляху зноў апынулася запатрабаванай самім ходам гісторыі.

Трэба аддаць належнае дальнабачнаму рашэнню камісіі Еўрапейскага Саюза, па ініцыятыве якой у маі 1993 года ў Бруселі адбылася спецыяльная сустрэча дзяржаў Каўказа і Цэнтральнай Азіі, прысвечаная абмеркаванню стратэгіі развіцця нацыянальных і міждзяржаўных транспартных, гандлёвых камунікацый.

Заснаваная на гэтай сустрэчы праграма транспартнага калідора Еўропа - Каўказ - Азія (ТРАСЕКА), стала адным з самых дынамічных, эканамічна эфектыўных праектаў, што рэалізуюцца на еўразійскай прасторы.

За мінулыя пяць гадоў, дзякуючы цеснаму супрацоўніцтву краін-удзельніц праграмы, актыўнай падтрымцы камісіі Еўрапейскага Саюза, праведзена вялікая работа па мадэрнізацыі і будаўніцтву камунікацыйных аб'ектаў, распрацоўцы адпаведных законаў і кодэксаў, падрыхтоўцы кадраў, удасканаленню мытнай і тарыфнай палітык.

Важнай падзеяй для развіцця гэтай праграмы стала падпісанне ў маі 1996 года ў горадзе Серахсе, у Туркменістане, Пагаднення аб урэгуляванні транзітных перавозак паміж Азербайджанам, Грузіяй, Туркменістанам і Узбекістанам, да якога пасля далучыліся і іншыя дзяржавы. Дзякуючы гэтаму пагадненню былі зніжаны на пяцьдзесят працэнтаў тарыфы, спрошчаны мытныя працэдуры, гарантаваны бяспека і захаванасць перавозак. У выніку гэтага за апошнія гады павялічыўся амаль у дзесяць разоў аб'ём тавараабмену паміж Еўропай і Азіяй па Транскаўказскім калідоры.

Паспяховае ажыццяўленне праграмы ТРАСЕКА стварыла базу для ўзняцця нашага супрацоўніцтва на больш высокі ўзровень - прыняцця праграмы аднаўлення Вялікага шаўковага шляху, чаму і прысвечана наша канферэнцыя.

Падрыхтаваныя рабочай групай ТРАСЕКА «Асноўнае шматбаковае пагадненне аб міжнародным транспарце па развіцці калідора Еўропа - Каўказ - Азія», яго тэхнічныя дадаткі, Бакінская дэкларацыя маюць важнае эканамічнае, палітычнае, гістарычнае значэнне.

Іх прыняцце будзе спрыяць развіццю гандлю, асваенню і транспарціроўцы прыродных рэсурсаў, ўзаемавыгаднаму эканамічнаму супрацоўніцтву ў рэгіёнах Еўропы, Чорнага мора, Каўказа, Каспійскага мора і Азіі.

Аднаўленне гістарычнага Вялікага шаўковага шляху, уцягванне ў яго новых краін і рэгіёнаў стане моцным імпульсам для збліжэння і ўзаемаабагачэння нашых народаў, умацавання незалежнасці і суверэнітэту нашых незалежных дзяржаў, паспяховага ажыццяўлення ў іх дэмакратычных, рыначных рэформаў, будзе садзейнічаць забеспячэнню міру, стабільнасці і бяспекі для ўсіх.

Вялікі шаўковы шлях бярэ пачатак з мінулага, але з'яўляецца дарогай у будучыню. І я веру, што калі мы будзем ісці па ёй разам, супрацоўнічаючы, паважаючы і падтрымліваючы адзін аднаго, гэта дарога прывядзе нашы народы да дабрабыту і росквіту.

Дзякую за ўвагу.